Elektromanyetik Kirlilik

Elektromanyetik alanları, çevremizdeki tüm akım taşıyan kablolar, elektrikli aletler, yüksek gerilim hatları, TV ve bilgisayarlar, radyo antenleri, mikrodalga fırınlar, mobil telefonlar, cep telefonları, uydu antenleri ve verici antenler yaratır. Evlerimizde günlük kullandığımız çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, buzdolabı, mikrodalga fırınlar, saç kurutma makinesi, elektrikli tıraş makinesi, elektrikli ısıtıcılar, bilgisayarlar, cep telefonları vs. makine ve cihazların her birinin çevresinde elektromanyetik alan mevcuttur. Bu kadarı da bitmiyor… Bizler, her birimiz görünür ışığın titreşiminden biraz daha az titreşimli Infrared, Kızılötesi, elektromanyetik radyasyon kaynağı olarak elektromanyetik dalgalar yayıyoruz. Ve yaşamımız/canlılığımız devam ettikçe de İnfrared, Kızılötesi radyasyon yaratacağız/yayacağız.

İnsan organizması, besinleri yakmakla oluşan ısıyı, vücut sıcaklığını 36 C–37 C sabit tutmak için sürekli olarak etrafa vermek zorundadır. Bunu İnfrared radyasyonla yapar. Yani insan vücudu ısısını elektromanyetik dalgalarla uzaklaştırır. Bunun gibi yer kürenin ve vücudumuzun hemen her bölgesinin elektromanyetik özellikleri saptanmıştır. İnsan organizmasının magnetik alanlarının çevremizdeki doğal alan olan yer kürenin magnetik alanı ile uyumlu olduğu da bilinmektedir. Böyle bir ortamda evrimleşen insan için çevre doğal alanları, teknolojik gelişmeyle bozulmuştur. Teknolojinin bize sunduğu ve yaşamımızı kolaylaştıran cep telefonu, bilgisayar, televizyon, elektrikli ev aletleri, uydu antenler, kablolu iletişim sistemleri vs. vücudun magnetik alanları ile yer kürenin magnetik alanı arasındaki uyumu bozmuştur/bozmaktadır. Çünkü insanlığın kullanımına girmiş bu aletlerin elektromanyetik alanları, insan vücudundaki elektromanyetik alanlardan ve doğal çevre alanlarından çok daha fazladır.

En fazla magnetik alana saç kurutma makinesi, elektrikli tıraş makinesi ile floresan lamba sahiptir. Bugün dünyada milyonlarca cep telefonu kullanılmaktadır. Ve özellikle cep telefonlarının kullanıldığı frekanstaki elektromanyetik alanın 1993 yılında Belçikalı bilimciler tarafından insan geninde hasara yol açtığı gösterilmiştir. 1990’lı yılların ikinci yarısında Fransa’da yapılan bir araştırmada; kadın ve erkek olmak üzere her iki cinste de beyin tümörü sayısının %31 artmış olmasının görülmesi teknolojinin bize sunduğu kaynakları sınırsız ve sorumsuzca kullanamayacağımıza ilişkin önemli göstergelerden yalınızca bir kaçıdır. Cep telefonu kullanımının ve baz istasyonlarının kurulmasının hızlı artışının kanser, baş ağrısı ve hafıza kaybı dahil olmak üzere sağlığı olumsuz etkilediğine ilişkin ilgi tıp ve mühendislik çevrelerinden artmıştır. Bu ilgi karşısında Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Elektromanyetik Alan Projesi ile işbirliği içinde olan kuruluş ve merkezlerle birlikte, 10 yıl sürecek olan ve 44 ülkenin katıldığı Uluslararası Elektromanyetik Alan Projesini 1996 yılında başlatmıştır. Bu projeyi aralarında Uluslararası Çalışma Örgütü, NATO’nun da bulunduğu 8 uluslararası kuruluş ile 8 araştırma laboratuvarı ve merkezi de desteklemektedir.

T.C. Sağlık Bakanlığı 1-7 Nisan kanser haftası nedeniyle hazırladığı ‘kanser raporu’nda çağın en önemli sorunlarından birinin elektromanyetik kirlenme olduğuna dikkat çekmekte ve özellikle ergenlik ve erken bebeklik döneminde cep telefonun kansere neden olabileceği ifade edilmektedir.

Cep telefonlarının zararlarını konuşurken; değerlendirme kriteri olarak; SAR(Specific Absorbtion Rate) Özgül Soğurma Oranı vücudun bir kilogramının sıcaklığını 1 derece yükselten elektromanyetik enerji miktarı tanımlanmaktadır. Genel halk maruziyeti için SAR değeri, Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1996 yılında 0.08 w/kg olarak belirlemiş olup 0.1w/kg SAR değerin üzerindeki cep telefonlarının kullanılmamasını önerilmektedir.

Sonuç olarak; laboratuvar koşullarında, elektromanyetik radyasyonlarının bulunduğu veya bu cihazları kullananlarda biyolojik sistemler ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri de yapılan çok sayıda deneysel çalışmayla kanıtlanmıştır. Bu nedenledir ki sağlığa zararlı etken olarak kabul edilen elektromanyetik radyasyon veya alanlar için yaşamsal bir takım limitler oluşturulmuştur. Cep telefonları gibi elektromanyetik radyasyon veya alan oluşturan cihazların etkilerinin genel halk sağlığı açısından çok ciddi sağlık riskleri oluşturabileceğini önemle ifade edebiliriz. Şu anda piyasada kullanılan ve her gün yeni yeni modelleri üretilen cep telefonlarının SAR değerleri kullanıcılara ilan edilmeli ve kullanıcıların uluslararası standartlarla karşılaştırarak cihaz seçimi konusunda bilinçlenmesi sağlanmalıdır. Ayrıca yaydıkları elektromanyetik alan dolayısıyla, cep telefonlarının mümkün olduğu kadar az kullanılması önerilmektedir.

Elektromanyetik radyasyondan korunmak için pratik öneriler:

• Elektrikli aletleri kendinizden mümkün olduğunca uzakta çalıştırın. Elektromanyetik etki mesafe ile hızla azalacaktır.
• Kullanmadığınız elektrikli aletleri ya kapalı tutun ya da fişten çıkartın. Stand by konumunda kaldığı sürece elektromanyetik kirlilik yaratacaktır.
• Düşük radyasyonlu bilgisayar ekranı kullanmaya özen gösterin ya da ekran filtresi kullanın.
• Ekonomi (halojen ve floresan ) lambaları mümkünse kullanmayın, kullanıyorsanız kendinizden uzak tutunuz.
• Dinlendirici bir uykuya geçmek için yatak odasında tv, radyo bulundurmayın.
• Elektrikli saat/radyo/alarm başucunuzda bulundurmayın (pilli kullanmayı tercih edin).
• Yatak odasında başucunuzdaki duvarla komşunuzda bir elektronik aletin bitişik durmamasını sağlamaya çalışın.
• Cep telefonunu kullanmadığınız sürece kapalı tutun. Gerekmedikçe cep telefonları kullanmayın.
• Cep telefonlarını üzerinizde açıkken bulundurmayın (kalp üstünde, bel ve göğüs hizasında bulundurmayın).
  En iyisi cep telefonu kullanma çılgınlığına son verin.
• Açık bir telefonu kendinizden uzak mesafede bırakın ve tercihen 1 m. mesafeden kulaklıkla konuşun. Acil durumlar dışında cep telefonunuzu açık taşımayın veya hep kapalı kulaklıkla konuşun. SAR değeri 1w/kg dan  daha düşük olan cep telefonlarını tercih edin.
• Elektrikli battaniye kullanmayın ya da yatmadan önce yatağınızı ısıtarak kullanın.
• Tüm tv, bilgisayarların arkasında elektromanyetik alan daha büyüktür.
• Laptop bilgisayarlar şarjlı kullanıldığında düşük elektromanyetik alana sahiptir.
• Saç kurutma makinesinin manyetik alanı çok yüksek olduğundan, sürekli kullanmak yerine aralıklarla ve kısa süreli kullanın.
• Mikrodalga fırın çalışırken en az 1 m’den uzakta durun ve gerekmedikçe kullanmayın.
• Fotokopi makinalarından (yüksek manyetik alana sahiptir) en az 50 cm uzakta durun.
• Elektrikli tıraş makinesi kullanmayın veya şarjlı kullanın.
• Tv ekranlarından (ön ve arkasından) en az 2 m uzakta bulunun.
• Çamaşır, bulaşık makinesi vs. çalışırken yakınında bulunmayın.
• Cep telefonu baz istasyonlarının evlerinizin çatısına, okullara veya yakın çevrenize takılmasına izin vermeyin.