Sünnet ve Sonrasında Dikkat Edilecek Hususlar

Sünnet nedir?

Sünnet; glans penis denilen penisin baş kısmını örten derinin kesilerek çıkartılması işlemidir. Klasik görüş sünnetin erken yaşlarda yapılmasıdır. Tıp otoritelerinin genel görüşü sünnetin 4 yaşından önce veya 6 yaşından sonra yapılması yönündedir. Erken yaşlarda peniste damarlanma çok olmadığı için sünnet sırasında kanama pek olmaz. Çocuklarda yara iyileşmesi hızlı olduğu için sünnet yarası çabuk iyileşir. Sünnet derisi darlıklarında acil sünnet gerektirecek durum önlenmiş olur . Yeni doğanda kişilik gelişmediği için sünnet sonrası psikolojik olumsuz etki önlenmiş olur.

Yıllar boyunca sünnet çeşitli şekillerde yapılmıştır. Yahudiler ortası yarık madeni bir levha (Barzel) kullanırken Osmanlı Devrinde her doktor kendi ismi ile anılan kıskaçları kullanmayı tercih etmiştir. Günümüzde ise circumsizyon denilen cerrahi teknik kullanılmaktadır.

Sünnet kim tarafından yapmalıdır?

Sağlıklı bir sünneti uzman doktorun yapması gerekmektedir. Böylece birçok sünnet hatasının önüne geçilmiş olunur. Sünnetin bir uzman doktor tarafından yapmasındaki faydalar şunlardır:

·        Çocukta kanın durmaması (hemofili) gibi bir hastalık varsa bu hastalıktaki yan etkiler verilecek ilaçlar ile önlenir.

·       Cerrahi aletler çok iyi streril edildiği için çocuğun Hepatit B, Hepatit C gibi hastalıkları kapma olasılığı azalır.

·         Sünnet derisi gereği kadar alındığı için penisin ileri yaşlarda büyümesi ve gelişimi normal olur.

·         Sünnet ağrı giderici ilaçlar altında yapıldığı için çocuk ağrı duymaz.

·         Sünnet yarası dikildiği için yara iyileşmesi daha çabuk olur.

Uygun olmayan sterilizasyon şartlarında birçok mikrobik hastalık bulaşabilir. Bu hastalıklar ölümle dahi sonuçlanabilecek ciddi hastalıklardır. Çok iyi arınık edilmemiş cerrahi aletlerle yapılacak sünnette çocuğun Hepatit B, Hepatit C gibi hastalıkları kapma olasılığı % 10 dolaylarındadır. Bu nedenle cerrahi aletlerin çok iyi arınık edildiği, güvenilir bir ortamda uzman bir doktora sünnet yaptırılması gerekir. Sünnet derisinin gereğinden çok alınması penisin ileri yaşlarda büyümesi ve normal gelişimine olumsuz etki edebilir. Sünneti ehli olmayanlar yapınca sünnet hatalarının ortaya çıkması kaçınılmazdır. Acele ile yapılan hijyene dikkat edilmeyen sünnetlerde yan etkiler ve hatalar çoktur. Hatalı sünnetler peniste kalıcı hasarlara ve cinsel fonksiyon bozukluklarına neden olabilir. Oluşabilecek bazı sünnet komplikasyonları ve olası çözümleri şöyle sıralanabilir:

• Glans penis ile shaft penis arasında oluşabilen cilt köprüleri: Ereksiyon esnasında ağrıya ve şekil bozukluğuna yol açar. Cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
• Kist: Düzgün dikiş atılmamasına bağlı oluşur. Enfekte olabilirler ve cerrahi olarak düzeltilmelidirler. 
• Fistül: İdrar kanalı ile cilt arasında oluşan bir kanaldır. Cerrahi olarak düzeltilebilir.
• Meatit: % 30 sıklıkla görülür. Bezin az değiştirilmesine bağlı, amonyak irritasyonu sonucu oluşur. Meatus ülseri ve darlığına yol açabilir.  Cerrahi olarak düzeltilebilir.
• Sünnet derisinin az kesilmesi: Çok sık görülür. Gerekirse ikinci bir işlem ile fazlalık kesilir.
• Penis başının kesilmesi: Dikkatsizlik sonrası oluşur. Tamiri çok güçtür. Tam kesiklerde protezden başka çare yoktur.
• Penis başı altındaki derinin fazla kesilmesi ile buradaki dış idrar yolunun da beraber kesilmesi: Çocuk idrarını penis başı alt yüzünden yapmaya başlar. Cerrahi olarak düzeltilebilir.
• Kanama: Sık görülür. Tedavide sünnet yarası açılır kanayan damarlar tutulur.
• Penis kangreni: Sık olmamakla beraber penisin fazla sıkı bağlanması sonucu oluşur.
• İdrar dış deliği penisin alt kısmında olduğu durumlarda (hypospadias) sünnet yapılmamalıdır. Çünkü bu çocuklara bir ameliyat gerekmektedir. Bu ameliyat ile idrar dış deliği penisin uç kısmına alınır. Bu ameliyat esnasında sünnet derisi kullanılacağı için bu çocuklar sünnet edilmezler.
• Penis başı aşırı duyarlığı: Sünnetten sonra 3 ay kadar sünnet başında aşırı duyarlılık oluşabilirse de bu zaman içerisinde kaybolur.
• Ayrıca, sünnet sonrası sıkı bandaja bağlı olarak idrar yapamama durumu olabilir.

Ne kadar basit görünürse görünsün hiçbir cerrahi işlem basit değildir ve zaman zaman çok komplike hale gelebilir. Küçümsenmeden ve temel cerrahi ilkeden ödün vermeden yapılmalıdır. Dolayısıyla en ideal olanı sünnetin deneyimli cerrahlar tarafından yapılmasıdır. Ülkemiz için önemli sorunlardan biri de toplu sünnetlerdir. Toplu sünnet uygulamalarında cerrahi ilkelerden ve hijyenden ödün verilmekte, önemli komplikasyonlara neden olunabilmektedir.