Yaşamak İçin

Yaşam süresi, günümüzde bir ülkenin ekonomik, sosyal ve çevresel gelişmişliğinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.  Gelişmişlik sıralamasında liste başı olan ülkelerde doğan her bir bebeğin 70 yaşını aşması beklenirken; listenin alt sıralarında yer alan ülkelerde ise bu sürenin  ortalama 50 yıldan az olduğu görülmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)  verilerine göre 2000 yılın da Türkiye de 70 olan ortalama ömür 2009 yılına kadar 5 yıl ortalama artış ile 75 e çıkmıştır. Ülkeler arası ortaya çıkan yaşam süresi beklentisindeki farklılıklar birçok nedene dayandırılabilir. Bunlar arasında sağlık hizmetlerine erişim, temiz su, çevresel  hijyen koşulları, barınma imkanları, sağlıklı gıda yaşam süresini etkileyen faktörler arasındadır.

Literatür çalışmalarına bakıldığında ise milli gelir faktörünün ölüm oranını etkilemede en önemli unsur olduğu görülmektedir (preston 2007). Bunlara ilaveten yapılan diğer bir çalışmada ise yaşam tarzı ve sosyoekonomik faktörlerin ölüm oranına etkisinin önemli derecede yüksek olduğu da tespit edilmiştir (Thornton).

Sağlık Bakanlığı tarafından ülkemizde yaşamın ilk anından itibaren yıllardır uygulanan  ve hedeflerin bir kısmı istenen sonuca ulaşması sebebi ile sonlandırılan ve  sağlık ihtiyacına göre yeni uygulamalar eklenen çeşitli sağlık programları vardır. Bunlar  dünyaya göz açtığı anda bebeklerden alınan topuk kanı, Genişletilmiş bağışıklama programı kapsamında yaşamın çeşitli dönemlerinde yapılan aşılar, ishalli hastalıkların kontrolü, akut solunum yolu hastalıkları kontrolü programı gibi çocukluk çağından başlayan programlar ve Sağlık Bakanlığının bugün ileri yaş bandın da uyguladığı diyabet önleme kontrol programı, obezite ile mücadele programı, solunum yolu hastalıklarına karşı mücadele, tütünle mücadele programı, kalp damar hastalıklarını önleme ve kontrol programı ve ruh sağlığı kontrol programı  ile devam etmektedir.

Çevre Bakanlığı tarafından insan sağlığına yönelik temiz eylem planı çerçevesinde çevre ve hava kirliliğinin önlenmesine, atıkların düzenlenmesin yönelik programlar uygulanmaktadır.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından da sağlıklı gıda üretimi, denetimi, hayvandan insana bulaşabilecek hastalıklar ile ilgili erken önlemler ve bazı gıda ve destekleyici  ilaçların  onayları ile insan sağlığına hizmet üretilmektedir.

Bütün bunlar insan  sağlığı için ilgili bakanlıkların sağlığımızı korumak adına almaya çalıştıkları önleyici, koruyucu ya da eğitici programlardır. Yeterliliği, içeriği ya da uygulama biçim ve yöntemleri tartışılabilir.  Ancak toplumsal korunmaya  katkı sağlamaktadırlar.

Gerçek şudur ki  kişinin kendi sağlığını korumak adına yapabilecekleri her zaman çok daha fazla önem arz etmektedir.

Sağlıklı bir yaşam için yapılması gerekenler saymakla bitmez. Ancak başlıca maddeler:

Sağlığınızı kontrol ettirin: Sağlık sorunlarını ortaya çıkmadan fark etmek için, yaşınıza, sağlık geçmişinize ve doktor tavsiyesine göre düzenli aralıklarla sağlık kontrolü yaptırmak önemlidir.

Tütün ve mamullerinden uzak durun: Tütün ürünleri kullanımı önlenebilir hastalıklara ve erken ölümlere yol açmaktadır.

Aşı olmayı ihmal etmeyin:  Çeşitli mikroplardan korunmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için aşılama çok önemlidir. Bebeklik, gebelik, yaşlılık dönemlerinde yapılması gereken aşılar ile kronik hastalık durumlarında ve Yurtdışı seyahati öncesi yapılması gerekli bütün aşılar yapılmalıdır.

Sağlıklı beslenin ve günde yaklaşık iki litre sıvı içmeye çalışın: Sağlıklı beslenmeye özen gösterilmelidir. Sağlıksız beslenmek başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkarabileceği gibi vücut direncinin düşerek birçok hastalığın oluşmasına da yol açabilir Ayrıca diyette yağ ve kolesterol oranına da dikkat etmek gerekir.

Uyuşturucudan uzak durun: Her türlü uyuşturucu alışkanlık yapma tehlikesini içerir. Reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçlar bile kötüye kullanılabilir. Sağlıklı kalmak açısından Madde Bağımlılığından uzak durmak gerekir

Egzersiz yapın: Egzersiz yapmak sağlıklı yaşam tarzının vazgeçilmez unsurudur. Fiziksel yararlarının yanı sıra egzersiz ruh halini iyileştirir, stresi atar ve zihinsel uyanıklığı artırır. Dış görünümünüzü değiştirerek özgüven ve özsaygınızı da güçlendirir.

Uykuya yeterli zaman ayırın ve Stresten uzak durun

Kilonuza dikkat edin: Aşırı kilo sağlığı pek çok şekilde tehdit eder. Kalbe, akciğerlere, dolaşım sistemine, Kemik ve kaslara ilave yük getirir. Şeker, kalp ve yüksek tansiyon gibi hastalıklara yakalanma riskini artırır.

Alkol kullanmayın: Kronik alkol tüketiminin özellikle karaciğer üzerine olan olumsuz etkileri ile alkol kullanımı sonrası olan kaza oranı dikkat çekicidir