Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt Ve Alternatif Hammadde Tebliği

Bilindiği üzere, 06/10/2010 tarihli ve 27721 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren atıkların yakılmasına İlişkin Yönetmelik ile atıkların yakma tesislerinde bertaraf edilmesi ve beraber yakma tesislerinde ek yakıt olarak kullanılmasına ilişkin esaslar düzenlenmiştir. 

Asıl amacı atık yakma olmayıp ürün üretmek amacıyla kurulan beraber yakma tesislerinde atıkların verimli bir şekilde değerlendirilebilmesi ve bazı atıkların endüstriyel üretim proseslerinde kullanılan hammaddelere alternatif olarak kullanılarak, atık yönetiminin en önemli basamaklarından bir olan atık minimizasyonun sağlanması amacıyla “Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği” Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 20.06.2014 tarihli ve 29036 Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Tebliğde genel kavramlar bölümünde   alternatif hammadde, btıktan türetilmiş yakıt ve ek yakıt kavramları şu şekilde tanımlanmıştır;

Alternatif hammadde: bir tesisin faaliyeti neticesinde oluşan, mineral özellikleri dolayısıyla çimento fabrikaları gibi tesislerde hammaddeye katkı olarak kullanılabilir özellikteki atıklardır.

Atıktan türetilmiş yakıt (ATY): Ek-3’te verilen özelliklere uygun, maddesel geri dönüşümü ekonomik olmayan ambalaj atıkları, belediye atıkları ve sanayiden kaynaklanan atıklardan üretilen yakma veya beraber yakma tesislerinde kullanılabilen atıktan türetilmiş yakıt.

Ek yakıt: Ek-4 listesinin ilgili sütununda yer alan, beraber yakma tesislerine ATY dışında alternatif yakıt olarak ayrı kabul edebilecek atıkları ifade eder.

-İNSAN SAĞLIĞINA VE ÇEVREYE RİSK OLUŞTURMAYACAK TEDBİRLER ALINACAK-

Atıktan türetilmiş yakıt üretimi ve kullanımı ile ek yakıt veya alternatif hammadde kullanımında insan sağlığına ve çevreye risk oluşturmayacak şekilde gerekli tedbirler alınacak. Atıktan türetilmiş yakıt ve ek yakıtın muhtevasındaki enerji ve mineral miktarı, yakıtın termal prosese optimum beslenme işlemine imkân verecek şekilde olacak. Atıktan türetilmiş yakıt, ek yakıt ve alternatif hammaddenin fiziksel biçimi, güvenli ve uygun bir şekilde taşıma ve stoklamaya uygun olması, fiziksel biçimi besleme sistemine uygun boyutta bulunması zorunlu tutulacak.

-BAKANLIKTAN GÖRÜŞ ALINACAK-

Çimento fabrikaları, termik santraller ve demir çelik fabrikaları haricinde, atıktan türetilmiş yakıt ve ek yakıt kullanacak diğer tesisler, çevre izin ve lisans sürecine başlamadan önce proses ve gaz arıtım sistemlerinin uygunluğu için Bakanlıktan görüş alacak. Beraber yakma tesislerinde, atık yağ, sıvı yakıt atıkları, ömrünü tamamlamış lastikler, kurutulmuş arıtma çamurları ve alternatif hammaddeler hariç olmak üzere, atık besleme miktarının bir takvim yılı içerisinde 5000 ton/yıl ve üzerinde olması durumunda atıktan türetilmiş yakıt kullanılması zorunlu olacak.

- ALTERNATİF HAMMADDE KULLACAK TESİSLER ÇEVRE LİSANSINDAN MUAF OLUP , BAKANLIKÇA TAKİP EDİLECEK -

Atıktan türetilmiş yakıt hazırlama tesisleri ve kullanıcıları ile ek yakıt kullanıcıları, Çevre lisansı almak zorunda olacak. Alternatif hammadde kullanacak tesisler çevre lisansından muaf olup, Bakanlıkça kayıt altına alınacak. Atıktan türetilmiş yakıt hazırlama ve alternatif hammadde kullanacak tesislerde Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacak.

-MESUL MÜDÜR BULUNMASI ZORUNLU OLACAK-

Atıktan türetilmiş yakıt üretimi tesislerinde çevre görevlisinin haricinde tesiste sürekli olarak istihdam edilecek mesul mühendisin bulunması zorunlu olacak.

-OTOMATİK BESLEME SİSTEMİ KURULACAK-

Bu tesislerde atık yağ, sıvı yakıt atıkları ve ömrünü tamamlamış lastik ve alternatif hammaddeler hariç olmak üzere atık besleme miktarının bir takvim yılı içerisinde 1500 ton/yıl ve üzerinde olması durumunda otomatik besleme sisteminin kurulması gerekecek. Otomatik besleme sistemi kurması gereken tesis için son bir yıl içerisinde fiilen kullandığı atıktan türetilmiş yakıtveya ek yakıt miktarı dikkate alınacak. Hâlihazırda kurulu Atıktan türetilmiş yakıt ve ek yakıt yakabilecek tesislerin bu Tebliğ hükümlerine uygun şekilde söz konusu yakıt kullanımları, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği gereğince kapasite artışı olarak değerlendirilmeyecek.

-ATIKTAN TÜRETİLMİŞ YAKIT ÜRETİMİ VE KULLANIMI-

Atıktan türetilmiş yakıtın fiziksel ve kimyasal kalitesi, kullanıldığı termal prosesin ve proses sonucu üretilen malzemenin kalitesini güvence altına alacak gereksinimleri karşılamalıdır. Atıktan türetilmiş yakıtın hazırlamasında, tehlike oluşturmayacak şekilde birbirleriyle reaksiyona girmeyecek atıkların kullanılması esas olacaktır. Bu atıklara ilişkin kılavuzlar Bakanlıkça yayınlanacak.

-ATIKTAN TÜRETİLMİŞ YAKIT TEKNİK ÖZELLİKLERE UYGUN ŞEKİLDE HAZIRLANACAK-

Atıktan türetilmiş yakıt, kullanıcıya, termal prosese ve kullanılan atıkların türüne bağlı olarak teknik özelliklere uygun şekilde hazırlanacak.

Hazırlama tesislerine patlayıcı ve radyoaktif atıkların kabul edilmesine izin verilmeyecek. Bu tesisler, atıkların türüne göre uygun bir şekilde hazırlanmasını sağlayacak işletim ve donatıma sahip olmak zorunda olacak. Başka bir mevzuatla yönetimi düzenlenmiş ve geri kazanımına izin verilmeyen atıklar, bu tesislere kabul edilemeyecek.

-İŞLETME PLANI DEĞİŞİKLİKLERİ 1 AY İÇİNDE REVİZE EDİLEREK BAKANLIĞI SUNULACAK-

Atıktan türetilmiş yakıt hazırlama tesisleri, çevre lisansı başvurusu ve yenileme aşamasında işletme planlarını hazırlamakla ve Bakanlığa sunmakla yükümlü olacak. İşletme planında değişiklik gerektiren hallerde işletme planı değişiklikten itibaren bir ay içerisinde revize edilerek Bakanlığa sunulacak.

-ATIKLARIN EK YAKIT OLARAK KULLANIMI –

Beraber yakma tesislerinde, atık yağ, sıvı yakıt atıkları, ömrünü tamamlamış lastikler ve kurutulmuş arıtma çamurları hariç olmak üzere, atık besleme miktarının bir takvim yılı içerisinde 5000 ton/yılın altında olması durumunda ek yakıt kullanabilecek ve bu tesislerin atık kabul kriterleri kabul edecekleri atıkların kimyasal içerikleri ve fiziksel özelliklerine ilişkin doğrulama testlerinin tesiste bulunacak laboratuvarda yapılması zorunlu olacaktır.

-ALTERNATİF HAMMADDE  OLARAK KULLANIM-

Alternatif hammadde kullanacak tesisler, başvuru yaparak, alternatif hammadde kullanımı için onay almakla ve Bakanlığa kayıt olmakla yükümlüdür.  Alternatif hammadde kullanacak tesisler Ek-4’te belirtilen atık kodları ile tanımlanan atıkları alternatif hammadde olarak alabilirler. Atıklarını alternatif hammadde kullanımı amacıyla Bakanlıktan onay almış tesislere verecek işletmeler, atık beyan formunu her yıl takip eden yılın en geç Mart ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi programı kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla yükümlüdür.

-          ACİL DURUM VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ   ALINACAKTIR-

Otomatik yangın teşhis ve söndürme sistemlerinin yanında, taşınabilir yangın söndürücülerin de mevcut olması ve periyodik bakımlarının yapılarak her zaman kullanıma hazır bulundurulması ve bu sistemlerin   uygunluğunun düzenli bir şekilde kontrol edildiğine dair belgeler Bakanlığa ibraz edilecek şekilde hazır bulundurulacaktır.  Ayrıca  tesisler acil durum yönetim planlarını hazırlayarak, işletme planları ile birlikte Bakanlığa sunacaktır.

ATY hazırlama tesislerinde, yangın teşhisi ve algılanması durumunda bölümler arası kapıların otomatik olarak kapanacağı ve yangının sıçramasının önleneceği şekilde kapıların ve pencerelerin kendiliğinden kapanacağı sistemin kurulması zorunlu kılınmıştır.

-TOPLU KORUNMA, HİJYEN, İLK YARDIM VE KİŞİSEL KORUNMA ÖNLEMLERİ ALINACAKTIR-

Tesisin yükleme, boşaltma, çalışma alanlarındaki çalışanların sağlık ve güvenliklerinin öncelikle toplu koruma önlemleri alınacak, Tesiste çalışanların toplu koruma yöntemlerinin uygulanmasıyla önlenemeyen risklerden korunması maksadıyla en uygun kişisel koruyucu donanımlara sahip olmaları ve bunları doğru şekilde kullanmaları sağlanacaktır.

Tesiste çalışanların kişisel korunma aletlerini ve kirli giysilerini bırakabilecekleri, ellerini yıkayabilecekleri ve duş alabilecekleri bir oda tahsis edilecektir.  Tesiste içerisinde her bir birimde göz duşu ve lavabo bulundurulacaktır. Tesis alanına mümkün olduğu kadar yakın bir ilk yardım birimi  kuurlması gerekmektedir.  Acil durum planlarının hazırlanması zorunlu kılınmıştır.

-ÇEVRE İZİN VE LİSANSI-

Asgari teknik donanıma sahip tesisler, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre lisansı, entegre tesislerde Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında entegre lisans almak zorunda olacak.

-ÇALIŞANLARA EĞİTİM-

Çalışanların, periyodik olarak atık yönetimi, iş sağlığı ve güvenliği ve koruma yöntemleri konularında ilgili mevzuat hükümlerine uygun kişi, kurum ve kuruluşlardan eğitim almaları sağlanacak.

-KURULU TESİSLER 1 YIL İÇİNDE UYUM SAĞLAYACAK, ÇEVRE LİSANSI BULUNMAYAN TESİSLERE ÜÇ AY SÜRE  VERİLECEK

 Tebliğ yayım tarihi (20/06/2014)  ile yürürlüğe girmiştir.  Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten önce gerekli izin lisans ve belgelerini alan  yakma veya beraber yakma tesislerine ön işlem yapan ve/veya ATY hazırlayan   tesisler  bu Tebliğ’de belirtilen koşullara  1 yıl içinde uyum sağlaması  gerekmektedir.  İzin ve Lisansı  olmayan    tesislerin  ise   yayın tarihinden itibaren  3 ay içerisince   (20/09/2014 e kadar)  lisans mürazatı yapması gerekmektedir.

Kaynaklar :

http://www.csb.gov.tr/gm/cygm/index.php?Sayfa=duyuruliste

www.resmigazete.gov.tr

http://www.sondakika.com